In 2016 is het Muiderslot bezig geweest met het inrichten van een middeleeuws adellijk woonvertrek. Marius, alias ‘bouwmeester Maerten van Haerlem’ maakte hiervoor een ontwerp. Het eindresultaat vormt een ensemble van middeleeuwse decoratievoorbeelden, die we in plaats van een ‘reconstructie’ wellicht beter als een middeleeuws decoratieplakboek kunnen beschouwen. Wat overigens niet wil zeggen dat het eindresultaat historisch gezien onrealistisch is. Het belangrijkste is dat de bezoeker kan ervaren dat men zich op een middeleeuws kasteel wilde omringen met bonte kleuren.
De ‘Rode kamer’ is een woonvertrek zoals dat er rond 1450 op het Muiderslot kan hebben gezeten.
We gebruiken bouwrekeningen van het Muiderslot uit de 14e en 15e eeuw. Met name de rekeningen van slotvoogd Lodewijk van Montvoort (1443-1448) zijn van belang. Tijdens zijn baljuwschap is er veel aan het slot verbouwd en opgeknapt, in opdracht van de toen machtige Hertog Philips van Bourgondie. Deze periode is voor ons het ijkpunt.
Verder gebruiken we inventarislijsten van het Muiderslot, eind 15e eeuw, en we vergelijken het met andere kastelen van hoge adel zoals bijvoorbeeld de hofhouding van Jacoba van Beieren. Zo proberen we een mix te laten zien van adellijke pracht en dagelijks leven.
Het Ontwerp
Meest in het oog springend is de figuratieve afbeelding op de schouw. Alhoewel het in de late middeleeuwen natuurlijk populair was heiligen en Bijbelse taferelen af te beelden kozen we er in het Muiderslot voor juist een adellijk en ridderlijk tafereel te tonen. We zien de portretten van hertog Philip ‘de Goede’ van Bourgondie. Hij was in 1445 tevens de Graaf van Holland. In het oorspronkelijke schetsontwerp (zie afbeelding) staat hij naast zijn vrouw Isabella van Porugal. Uiteindelijk kozen wij voor Jacoba van Beieren om naast Philip af te beelden. Zij was als Gravin van Holland de voorganger van Philip, in 1445 was ze al overleden. Maar de bewoner van het Muiderslot, Lodewijk van Montfoort, was eerst dienaar van Jacoba, als lid van de raad van Jacoba. Na de machtsovername van Bourgondie werd Lodewijk lid van de Raad van Holland, onder Philip.
Bij het zoeken naar historische voorbeelden voor het ontwerpen van een historisch verantwoorde muurschildering kom je er achter hoe weinig er in Nederland eigenlijk bewaard is gebleven. Belangrijk voorbeeld voor de vormgeving van het tafereel met Philips en Jacoba is de reeks gravenportretten die in het stadhuis van Haarlem te zien zijn. Dit zijn laat 15e-eeuwse kopieën van muurschilderingen uit een Haarlems klooster. De stijl van de portretten als muurschildering is verder geïnspireerd op de diverse heiligen die in middeleeuwse kerken gevonden zijn, zoals de Nicolaaskerk in Muiden (14e-15e eeuw). Ook zijn er genoeg portretten bewaard van Philps en Jacoba waardoor er een redelijk betrouwbaar voorbeeld van hun gezicht is.
De typische achtergrond van het portret, een wandkleed met bloemmotief, hebben we ook overgenomen, zij het in een variant. Ons bloemmotief lijkt meer op het voorbeeld zoals dat o.a. in de Waalse kerk in Haarlem te vinden is.
Ook het fries van gevlochten ranken en de biezen langs de open haard zijn geïnspireerd op- , of zelfs letterlijk overgenomen van historische vondsten. Diverse 14e- en 15e-eeuwse huizen in Utrecht dienden als voorbeeld. In deze huizen zijn vaak maar zeer fragmentarische resten van decoraties gevonden.
Ten slotte vormden de muurschilderingen van Slot Loevestein (kemenade) en het Duitse kasteel Eltz (grote kamer, garderobe) een belangrijke bron van inspiratie.
Muurschilderingen
Vanaf maart 2016 zijn Wim de Goede (alias Willem van Wijck) en Hetty Kienhuis (alias Hendrickje Kindehuysen) bezig met de verschillende muurschilderingen van de Rode Kamer. Aan deze muurschildering is een uitgebreid bronnenonderzoek, verfproeven, schetsen enz vooraf gegaan. Lees meer over de muurschildering.
Geschilderd wandkleed
Het Kennemerkunstgilde maakte ook een beschilderd wandkleed voor de Rode Camer.
Het kleed laat een jachttafereel zien.
Het kleed is gemaakt naar een stijl zoals die rond 1450 bestaan kan hebben. De stijl is geïnspireerd op Vlaamse voorbeelden met Noord-Franse invloeden.
Lees HIER meer over het maken van het kleed.